Żywa historia Gorlic — wywiad z panią Martą Ryndak
Wywiad z panią Martą Ryndak dotyczący jej rodziny, dawnego Glinika i pracy w Kamerunie, w charakterze świeckiej misjonarki.
Marta Ryndak z d. Hajduk — urodzona 22 sierpnia 1966 roku. Ukończyła Szkołę Podstawową nr 3 w Gliniku, Liceum Ogólnokształcące im. M. Kromera w Gorlicach oraz studium medyczne w Limanowej. Położna. Pracowała przez dwa lata w krynickim szpitalu, następnie w szpitalu w Gorlicach na Oddziale Ginekologiczno-Położniczym, gdzie pracuje do dzisiaj. Jako świecka misjonarka spędziła trzy lata (1991–1994) w Kamerunie — rok w miejscowości Minta (Radość) oraz dwa lata w Salapoumbe. W obu miejscowościach prowadziła z koleżanką i miejscowymi pracownikami dyspenser, czyli ośrodek zdrowia. Przed wyjazdem do Afryki ukończyła roczną naukę w Centrum Formacji Misyjnej w Warszawie.
Serdecznie dziękujemy pani Zofii Marchel–Święs za pomoc w poszukiwaniu osób chętnych do udzielenia wywiadu.
Zapraszamy do galerii fotografii dostępnej na dole strony.
Wywiad z panią Martą Ryndak przeprowadzony 6 października 2025 roku przez Urszulę Karasińską w Gorlicach.
Spis treści:
00:01:12 — etapy edukacji Marty Ryndak
00:03:04 — Glinik w pamięci Marty Ryndak (ul. Ściegiennego, sąsiedzi jak bliska rodzina)
00:07:10 — decyzja wyjazdu na misje w charakterze świeckiej misjonarki
00:08:35 — roczny kurs przygotowawczy w Centrum Informacji Misyjnej w Warszawie
00:09:45 — wyjazd na trzy lata do Kamerunu (1991 rok, komunikacja z rodziną tylko listowna)
00:10:45 — pierwsze chwile w Kamerunie, trzy miesiące szkolenia
00:13:30 — życie Kameruńczyków na wsi (inny świat, bez pośpiechu, spokojny, ziemia pachnąca tytoniem)
00:14:40 — najczęstsze choroby (malaria, robaczyce, ofiary wypadków drogowych)
00:16:48 — objęcie dyspenseru (ośrodek zdrowia) w Mincie (w j. pol. Radość) — opis misji (brak prądu, poważne problemy z wodą, woda pitna dostępna 73 km od misji, aleja drzew mangowych, w ogrodzie: drzewa pomarańczowe, cytrynowe, ananasy)
00:21:18 — dyspenser — opis (personel bez lekarza, podróż z ciężko chorymi ponad 100 km do szpitala)
00:22:55 — opis dróg w Kamerunie
00:23:27 — druga misja w Salapumbe, przy granicy z Kongo; praca z Pigmejami (opis ich życia), wycinka lasów, wywóz drzewa
00:26:25 — „Dopiero po dwóch latach [Pigmeje] wzięli mnie ze sobą do lasu i pokazali jak żyją, jak polują, jak łowią ryby”
00:27:00 — wyjazdy do okolicznych wiosek — szczepienia dzieci, pomoc medyczna
00:27:30 —„Las daje wszystko” — „Jadłam to co i oni” (małpę, słonia, węża, grillowane gąsienice), nie jadłam tylko myszy i szczurów”
00:30:25 — leczenie malarii, robaczyc
00:31:40 — Co Pani dał pobyt na misji?
00:33:07 — trwające do dziś znajomości i przyjaźnie zawarte w Afryce
00:33:55 — „Miejscowi żyją krótko, ok. 50 lat” — opis życia tubylców, problem niepełnosprawności
00:35:30 — powrót do Polski, spotkanie z bliskimi po trzech latach
00:37:04 — święta w Kamerunie, opis dżungli — „Tam nigdy nie ma ciszy […]. Z biegiem czasu człowiek się przyzwyczaja” [do obecności np. skorpionów, węży]
00:41:06 — misjonarz świecki — wyjaśnienie pojęcia, Krzyż Misyjny
00:44:00 — trudne porody w Kamerunie
Galeria


Marta Hajduk (w tle kaktus), czerwiec 1993 rok


Marta Ryndak z Krzyżem Misyjnym poświęconym przez Jana Pawła II


Rodzina Marty Ryndak, od lewej: Jan Hajduk, żona Wiesława (rodzice), wujek Eugeniusz z żoną, Wiktoria i Fryderyk Mieszczakowie (dziadkowie), Tadeusz i Bronisława Hajdukowie


Budowa kościoła w Gliniku, od lewej Fryderyk Mieszczak, ks. Wojciech Chochół


Glinicki zespół mandolinistów, od lewej na górze Fryderyk Mieszczak


Blok przy ul. Ściegiennego, gdzie mieszkała rodzina Hajduków (przedwojenne Kasyno Robotnicze, część została zburzona w 1945 roku przez bombę)


Wiesława Hajduk (mama) w kuchni przy ul. Ściegiennego


Procesja przy glinickiej kaplicy (ul. Chopina), z prawej Marta Hajduk


Przed dyspenserem (ośrodkiem zdrowia), od lewej: Marta Hajduk z pracownikami: Gabryel, Martin z bratem, Grażyna Wywiórka, Ivett (położna)


Kościół w Mincie, 1991 rok


Za kierownicą Marta Hajduk w samochodzie, który jak się okazało przy pierwszej jeździe, miał zepsute hamulce


W Mincie, magazyn leków w ośrodku zdrowia, 1992 rok


Marta Hajduk z maleńką sarenką (onyksem?) w swoim pokoju


Pompowanie wody do domu ze zbiornika gromadzącego deszczówkę (woda tylko do mycia, po uprzednim odkażaniu), Ndaugola z synem


Droga przez dżunglę — w tym miejscu wyjątkowo równa (najczęściej drogi są wyboiste, pełne dziur, czasem urywają się koła)


Wywrotka samochodu przewożącego ścięte drzewa (ranni często trafiali do ośrodka zdrowia)


Prom na granicy z Kongiem, na nim przepływały rzekę kaniony (ciężarówki) ze ściętymi drzewami


Kamerun, pranie w rzece


Na polu maniokowym z położną Ivett i jej dziećmi


Zbiór bananów


Zbiór bananów pastewnych


Zbiór papai


Honorin, żona kucharza niesie na plecach synka, a na głowie owoc palmy, z którego wyrabia się olej


Macierzyństwo


Mały chłopiec uczy jak posługiwać się maczetą


Wielka wędrówka małego Pigmeja


Z Pigmejami w lesie


Miejscowy wyrób kusz używanych do polowania


Po polowaniu: (małpa, onyks?), Marta Hajduk trzyma łapę goryla


Upolowany wąż, z którego przyrządzano posiłek


Z tyłu zdjęcia słowa: wąż zabity w naszym ogródku (zjedzony na obiad!)


Taniec Pigmejów


Pamiątki z Kamerunu — lokalne wyroby artystyczne













































